Je kind leren de Here te kennen en lief te hebben - deel 1 in de serie 'Christelijke opvoeding, een (op)gave’

 

Tegenwoordig ligt het gezin meer dan ooit onder vuur. Toch is deze ‘instelling’ ontzettend belangrijk omdat onze hemelse Vader de bedenker ervan is. Gezinnen bestonden al voordat er landen, steden regeringen of kerken waren. Binnen een gezin kan in alle rust Gods Woord onderwezen worden en kun je kinderen leren de Here te kennen en Hem lief te hebben door Hem in het middelpunt van het gezin te plaatsen. Titus 2:4 leert ons dat onze kinderen (en partners) belangrijker zijn dan alle andere menselijke relaties en verantwoordelijkheden. Bovendien kan binnen het gezin karakter en integriteit worden gevormd, krijgen waarden en normen vorm en worden doelen gesteld. Het gezin is en blijft de hoeksteen van de samenleving.

Praktisch vormgeven
Veel christelijke ouders zullen al beginnen met bidden voor hun kind voordat het geboren is. Na de geboorte zullen de meesten hun kindje laten dopen of opdragen. Een prachtige start aan het begin van een pril mensenleven. Ouders beloven hun kind het christelijk geloof vóór te leven en het te zullen onderwijzen uit Gods Woord zodat het de Here zal leren kennen. Maar het moet natuurlijk niet bij deze belangrijke beloften blijven. Het is goed om erover na te denken hoe aan deze beloften praktisch vormgegeven kan worden in het leven van onze kinderen.

In het Bijbelboek Deuteronomium (o.a. Deut. 4:9-10, 6:7, 31:12-13) zien we dat de dienst aan God een centraal thema is. De Israëlieten slaagden er buitengewoon goed in dit tot onderdeel van hun leven te maken doordat het op de praktijk van het leven gericht was en niet op pure kennisoverdracht. Zij gebruikten het dagelijks leven om over God te leren en Hem te betrekken bij alle aspecten van hun bestaan. Gods karakter en Zijn trouw werden zichtbaar door al de verhalen heen. Ook wij - als nieuwtestamentische gelovigen - mogen onze kinderen vertellen over Gods machtige daden en onze eigen wandel met Hem. 2 Tim. 3:15 spreekt hierover: … en dat gij van kindsbeen af de heilige schriften kent, die u wijs kunnen maken tot zaligheid door het geloof in Christus Jezus.   

Vurige liefde
Het is cruciaal voor ouders om zelf een passie voor Gods Woord te hebben óf te ontwikkelen, vóórdat we deze met onze kinderen kunnen delen. De Schrift zou de eerste plaats moeten innemen in ons eigen hart en leven. Als opvoeders kunnen we niet doorgeven wat we zelf niet hebben ontvangen, dus het is van levensbelang dat we in ons eigen hart een vurige liefde ontwikkelen voor Gods Woord en Zijn wijsheid.
Je kunt niet vroeg genoeg beginnen om met je kinderen te lezen uit een (kinder)bijbel. Het is van belang dit vooral sámen te doen en erover in gesprek te blijven. Kies hiervoor minimaal één vast moment op een dag. Samen bijbellezen en bidden zou een vast moment kunnen zijn bij het avondeten, hoe moeilijk dit soms te organiseren is in een druk gezinsleven. Maar ook andere momenten kunnen geschikt zijn. Het gaat niet om het tijdstip, maar om de hartsgesteldheid waarmee we dit doen.
Het lijkt soms de makkelijkste weg om kinderen naar de bijbelclub, de zondagsschool of een christelijk zomerkamp te brengen, maar bijbelse opvoeding begint uiteindelijk in het gezin. Als ouders hebben wij hiervoor de verantwoordelijkheid gekregen. Omdat wij vaak aanvoelen wat er in het hart van onze kinderen leeft, weten wij ook het beste wat ze op geestelijk gebied nodig hebben. Andere activiteiten buiten het gezin zijn zeker waardevol, maar de basis van de christelijke opvoeding hoort binnen het gezin te liggen. Het is onze taak om met onze kinderen over God te praten, of ze nu zestien maanden of zestien jaar zijn. Wanneer we dit echt willen, zullen er talloze mogelijkheden zijn om Gods Woord diep in hun hart en ziel te planten. (Hierover meer in een volgend deel van deze serie).

Onze wandel
Laten we ons er ook van bewust zijn dat Gods Woord op twee manieren onderwezen kan worden. De eerste manier is door wat we zeggen of (voor)lezen. Zo is dan het geloof uit het gehoor en het gehoor door het Woord van God (Romeinen 10:17). Maar we onderwijzen vooral door wat we dóen – minstens 90% van onze communicatie is namelijk non-verbaal. Onze wandel behelst alles wat we doen en zeggen, maar ook alles wat we niet doen en niet zeggen. Kinderen voelen feilloos aan of de realiteit van ons leven hiermee in overeenstemming is.

Hoe ervaren ze ónze wandel met God en wat zien ze terug van de liefde voor de Here Jezus in ons leven? Uit onderzoek is gebleken dat gezinnen waar niet openlijk over geloof wordt gesproken en het niet door de ouders wordt voorgeleefd, een grote kans bestaat dat die kinderen later weinig meer met het christelijk geloof doen.

Maar, eerlijk is eerlijk, hoeveel kennis we hun ook meegeven en hoeveel Bijbelteksten ze misschien uit het hoofd kunnen opzeggen, het zegt niet alles over hun eigen relatie met de Here. Het is voor ouders een grote uitdaging om hun kinderen liefde voor Gods Woord en Zijn wijsheid te laten ontwikkelen, maar er is één laatste stap die wij niet voor hen kunnen zetten. Kinderen zullen persoonlijk een keuze moeten maken voor de Here en Hem zélf moeten aannemen en liefhebben als hun Verlosser. Dit is iets waar de Heilige Geest hen van zal moeten overtuigen en als ouders moeten we dat aan Hem overlaten. Wij kunnen kennis doorgeven en voor hen bidden, maar de keuze om de Here Jezus van harte lief te hebben, zullen ze uiteindelijk zelf moeten maken.

Het is goed om voor ogen te houden dat kinderen nooit óns bezit zijn, maar Gods eigendom. Wanneer we dit principe begrijpen, zal het altijd de manier waarop we hen opvoeden beïnvloeden.

Een groot voorrecht
Misschien heb je zelf kinderen, geef je leiding aan een kinderclub of ben je jongerenwerker. Hoe het ook zij, in deze serie over christelijk opvoeden wil ik je aanmoedigen om de kinderen die je onder je hoede hebt te zien als ‘pijlen’, zoals Psalm 127 zegt.

Grijp alle mogelijkheden aan om te helpen deze ‘pijlen’ te ontwikkelen. Deze opdracht kan overweldigend klinken, maar laten we niet vergeten dat onze hemelse Vader ons Zelf - door Zijn Woord, Zijn kracht en Zijn genade - voorziet in alles wat we nodig hebben om te kunnen doen wat Hij ons opdraagt. Het is een groot voorrecht om te mogen zorgen voor de kinderen die Hij ons heeft toevertrouwd, zodat Hij uiteindelijk tot Zijn doel kan komen met een ieder van hen.

Tot slot een bemoedigend citaat: De Here God is actief betrokken bij de geestelijke groei en ontwikkeling van onze kinderen. Als ouders spelen we een bijzondere rol, maar Gods ingrijpen is noodzakelijk. De schitterende genade van God verzekert ons ervan dat Hij ons en onze kinderen met alle tekortkomingen kan gebruiken. Perfecte ouders bestaan niet. Je zult er nooit één worden. God is de enige perfecte Vader en zelfs dan kiezen sommige van Zijn kinderen ervoor op een verkeerde manier te leven. We mogen Zijn hulp zoeken bij het opvoeden terwijl we vertrouwen op Zijn overvloedige genade.

Dit artikel is onlangs verschenen in 'Het Zoeklicht' nr. 2 - 2023 en is een bijdrage die ik voor dit blad mocht schrijven.

Serie ‘Christelijke opvoeding, een (op)gave’
Je kind leren de Here te kennen en lief te hebben (1)
Bijbellezen en bidden met je kinderen (2)
Omgang met (sociale) media in het gezin (3)
Je kinderen loslaten (4)