Huwelijk en gezin onder druk (deel 1)

In onze samenleving staan huwelijk en gezin onder grote druk. Er komt veel op ons af en het is een haast onmogelijke opgave om staande te blijven in deze onrustige maatschappij die in veel opzichten ‘van God los’ is. Hoe zouden wij hier - als kinderen van God - mee om kunnen gaan?

Een van de belangrijkste redenen waarom huwelijk en gezin onder druk staan, is toch wel ‘de tijdgeest’ en het idee dat daaraan gekoppeld is dat het altijd goed moet ‘voelen’. Als je niet meer datgene krijgt wat aan jouw gevoelsverwachtingen voldoet, moet je er eigenlijk maar mee stoppen. Het klinkt aannemelijk, maar het is een van de grootste aanvallen én leugens van satan omdat het ten diepste een egoïstische manier van denken is. Daarnaast wordt het gezin tegenwoordig vaak als iets ouderwets gezien. Het verbond tussen man en vrouw, maar ook het gezinsleven wordt bestempeld als achterhaald.

Er zijn verschillende oorzaken aan te wijzen van de druk waar gezinnen onder lijden en moeilijk aan kunnen ontkomen. Bovendien stranden veel huwelijken en de impact daarvan op partners en kinderen is enorm groot. Een belangrijke oorzaak is dat de Bijbel niet meer als uitgangspunt wordt genomen, maar de meningen van de maatschappij waarin we leven.

De Bijbel niet meer richtinggevend voor relaties
De Bijbel is voor velen niet meer richtinggevend wanneer het bijvoorbeeld om de man-vrouw positie en over de instelling en heiligheid van het huwelijk gaat. De Bijbel leert ons dat God de mens ‘mannelijk en vrouwelijk’ geschapen heeft (Genesis 1:27). In de huidige gendermainstream wordt deze Bijbelse uitspraak verworpen. En inderdaad, wanneer je niet meer gelooft dat de Heere God ons geschapen heeft naar Zijn beeld, kun je bijvoorbeeld vertwijfeld raken over je identiteit. Andere gevolgen hiervan zijn: ongehuwd samenwonen, sterke toename van het aantal abortussen, seksuele losbandigheid, ‘second love’, homoseksualiteit en polyamorie (het hebben van meerdere partners tegelijk).

Bijbelse visie ontbreekt voor het gezin
Met betrekking tot het gezin wordt Gods Woord vaak niet meer als basis beschouwd. Er wordt gegniffeld bij een uitspraak als ‘het gezin is de hoeksteen van de samenleving’. In de Bijbel vinden we duidelijke lessen over het opvoeden van onze kinderen; in de eerste hoofdstukken van Spreuken kun je er veel over vinden. Helaas vinden velen dat niet meer van deze tijd en doen het af als ouderwets. Ouders doen veelal wat hun gevoel hen ingeeft, wat bij anderen gezien wordt of wat anderen van hen verwachten. Helaas wordt Google talloze malen vaker geraadpleegd dan de Bijbel.

Aan het einde van de jaren ‘60 van de 20^e eeuw brak onder invloed van het feminisme de emancipatie door, met als gevolg dat vele moeders meer tijd buitenshuis willen doorbrengen en niet meer volledig aan hun moederschap toekomen. Deze vrouwen ‘bevrijden’ zich hiermee van het traditionele huisvrouwenbestaan. Daar komt ook nog bij dat sommige vaders hun vaderschap verwaarlozen door verkeerde prioriteiten te stellen en volop voor hun carrière of ambities te kiezen. Het is - mijns inziens - dan ook niet vreemd dat vele kinderen hiervan slachtoffer geworden zijn en de koers voor hun leven totaal kwijt raken. De tijd om op te voeden ontbreekt en daarmee richting en leiding in het gezin. We zien om ons heen regelmatig ongehoorzame en respectloze kinderen en jongeren. Ongezeglijkheid, onfatsoenlijkheid, grof taalgebruik en zelfs vloeken komt vaker voor dan ons lief is.

Door de huidige rolverwisseling van man en vrouw kunnen kinderen in onzekerheid raken over hun seksuele identiteit. Meisjes die zich in hun seksuele ontwikkeling niet meer kunnen spiegelen aan de vrouwelijkheid van hun moeder en jongens aan de mannelijkheid van hun vader, komen maar al te vaak in een identiteitscrisis. Helaas zijn de maatschappelijk geldende normen tegenwoordig meer richtinggevend dan de Bijbelse normen en waarden. De gevolgen van deze manier van denken en leven hebben een enorme impact op huwelijken en gezinnen, om nog maar te zwijgen over de gevolgen die dit op de langere termijn zal hebben voor kinderen en jongeren die nu opgroeien.

Waar in de maatschappij al helemaal over gezwegen wordt, is het belang van vermaningen (tuchtiging/bestraffing) als kinderen jong zijn (Spreuken 13:1). Discipline kan makkelijker aangeleerd worden op jonge leeftijd. Kinderen die niet gedisciplineerd zijn, kunnen later opstandig worden en geen respect voor gezag hebben. Daarnaast is Bijbels onderwijs van groot belang (2 Timoteüs 3:16-17). Veel gezinnen staan onder grote (tijds)druk en komen er nauwelijks meer aan toe om samen Bijbel te lezen. Het Bijbels onderwijs komt hiermee op een laag pitje te staan en veel andere dingen krijgen voorrang.

Door de maatschappelijke beïnvloedingen en het loslaten van de Bijbelse boodschap hebben we te maken met een enorme diversiteit aan problemen binnen huwelijken en gezinnen. Want waarop baseren we nog onze normen en waarden als de Bijbel niet meer opengaat?

Wat zegt Gods Woord
De Bijbel leert ons over het gezag van de man en de positie van de vrouw zowel in het gezin als in de gemeente. Het is van groot belang dat de man als hoofd van het gezin functioneert en zijn vrouw hem hiervoor de ruimte biedt en hem daarbij ondersteunt (Efeze 5:22-33). Het is juist binnen het christendom dat de vrouw haar gelijkwaardige positie ten opzichte van de man ontvangt. God heeft deze speciale posities ingesteld voor man en vrouw in huwelijk en gezin.

Het christelijk huwelijk kan gezien worden als een etalage. Je laat iets zien van ‘het geheimenis’ zoals Efeze 5:32 het omschrijft. God wil ons hierbij helpen als we Hem erom vragen. Hij kan helen wat kapot is gegaan of is verwaarloosd. Een gezond huwelijk, waarin God en Zijn Woord centraal staan, is het meest veilige wat je je kinderen kunt bieden. Op deze manier zien kinderen aan hun ouders hoe ze kunnen leren met Jezus te leven en Hem te gehoorzamen.

Terugkeren naar Gods Woord
Het is binnen huwelijk en gezin van cruciaal belang dat we de Bijbel niet negeren of zelfs aanpassen aan ónze normen, maar dat we onze levens in overeenstemming brengen met de Bijbelse boodschap!

Wat zou de wereld er anders uitzien wanneer meer mensen zich zouden bekeren, waardoor gezinnen zouden veranderen en Gods Woord ter harte gaan nemen. We hebben als christenen allemaal de opdracht gekregen om het Evangelie uit te dragen aan mensen die de Heere Jezus nog niet kennen.

Maar… laten we als christelijk gezin ook kritisch naar onszelf blijven kijken. Onderstaande richtlijnen kunnen hier wellicht bij helpen:

·        Laten we als man en vrouw proberen een voorbeeld te zijn in hoe een huwelijk kan functioneren in liefde en trouw. Blijf alert bij alle verleidingen die op je huwelijk afkomen en praat er samen over.

·        Neem als man de positie als ‘hoofd van het gezin’ (opnieuw) in, zoals Christus hoofd is van de Gemeente (Efeze 5:27). Ondersteun als vrouw waar mogelijk je man hierin.

·        Neem elke dag bewust de tijd om met het gezin de Bijbel te lezen. Laat het een vast onderdeel van het gezinsleven worden (Spreuken 3). Leg uit wat er gelezen is, stel vragen aan je kinderen en maak het praktisch.

·        Wees je er als vrouw van bewust dat je geroepen bent ‘je huis te bouwen’ (Spreuken 14:1). Oudere vrouwen hebben de opdracht dit aan jongere vrouwen te leren; huishoudelijk werk is zeker niet minderwaardig of ouderwets (Titus 2:4-5).

·        De Heere God gebruikt tucht om ons te corrigeren, om ons op het rechte pad te leiden en om ons aan te moedigen berouw te hebben van onze verkeerde daden. Het is goed om kinderen al jong discipline bij te brengen zodat ze leren gehoorzamen.

·        Zowel voor een man als een vrouw is er niets mis mee om buitenshuis te werken (Spreuken 31:10-31), maar de belangrijkste verantwoordelijkheid ligt thuis in het gezin. Probeer samen je huwelijk én het gezin tot prioriteit te maken.

·        Veel bezigheden kunnen in het weekend de plek innemen van het bezoeken van een (plaatselijke) gemeente. Streef er naar als gezin met regelmaat de wekelijkse samenkomsten te bezoeken en spreek er met elkaar over door.

Niet alleen het ontbreken van een Bijbelse visie op huwelijk en gezin veroorzaakt onrust en druk. Ook vanuit de maatschappij komt er veel op ons af. Te denken valt aan prestatiedruk, invloed van sociale media, (seksuele) verleidingen, economische druk enz. Over al deze dingen is veel te zeggen. In een volgend deel hoop ik hierop terug te komen.

Dit artikel is onlangs verschenen in 'Het Zoeklicht' nr. 2 - 2025 en is een bijdrage die ik voor dit blad mocht schrijven.