'Hij voelt als een groot cadeau' - een dubbelinterview met Lucy en Rick Vaessen

Onlangs verscheen in het maandblad ‘Reveil’ een prachtig interview met Lucy Vaessen en haar jongste zoon Rick. Het is een bijzondere ontmoeting met onze plaatsgenoten die ik graag wil delen.

 

“Als je hoort dat je een kind krijgt met het Downsyndroom, dan is dat even schrikken”, zegt Henk Vaessen, die mij na het interview naar het station brengt. “Maar vraag je met wie van de kinderen we de meeste zegen ervaren, dan is het juist Rick…”

Rick is vandaag even thuis, al woont hij hier niet meer. Als ik binnenkom, zit hij te tekenen, grote vellen vol met striphelden. “We kunnen de kamer ermee behangen”, lacht Lucy.
“Rick vindt het leuk om in de belangstelling te staan”, aldus zijn moeder. Ze laat een prachtig boek zien met als titel: ‘Het podium is voor jou’. Het is gemaakt in opdracht van Careander*, de zorgorganisatie waar Rick een woning en een werkplek heeft gevonden. In het boek zijn de cliënten gekoppeld aan een BN’er met wie ze een bepaalde passie delen. Rick vult acht pagina’s tekst en sfeerfoto’s, samen met danser, choreograaf en acteur Dan Karaty, onder meer bekend als jurylid in ‘Time to Dance’ en ‘Dancing with the stars’. “Niet iedereen heeft zoveel bladzijden”, glundert hij. Lucy: “Van klein kind af houdt hij al van dansen; sowieso van sport en beweging.”

Rick, hoe was het vroeger bij jullie thuis?
“Gezellig! Veel grappen maken.”

Lucy: “Rick en zijn zus Suus schelen 3 ½ jaar, zij speelden veel samen. In de zandbak, op het strand, fietsen, verstoppertje spelen. De andere vier kinderen waren al ouder.”

Rick: “Grappen uithalen vind ik leuk. Toen Suus lang in de douche zat, heb ik vla in haar schoenen gegoten…” Lucy glimlacht. “Dat vond ik minder leuk…”

Wat kreeg je mee over God, over geloven?
“Naar de kerk gaan. Dat doe ik nog steeds. Als ik met de Heer praat, dan buiten – dat is pas echt; niet handen samen aan tafel of zo.” Hij doet z’n handen open, naar boven gericht…

Je bent met je vader en moeder naar Israël geweest; wie had dat bedacht?
“Ik. Ik wil eigenlijk gewoon zijn, geen Down, want ik wil graag een vriendin…” Lucy knikt. “Dat is een hot item in zijn leven. Hij bedacht dat hij dat aan de Heer wilde voorleggen. En waar zou dat beter kunnen dan op de Olijfberg in Israël, volgens zijn gedachtegang. We hebben een reis geboekt, een auto gehuurd, en hebben door het land getoerd. Alle belangrijke plaatsen hebben we gezien. Rick legt makkelijk contact met anderen. Hij kreeg een ketting van een Palestijnse vriend, weet je nog Rick? We zijn gedoopt in de Jordaan, heel speciaal, zo met ons drieën. Ja, die reis was een geweldige belevenis, onwaarschijnlijk mooi… Rick heeft daar zo gestraald! Maar de avond voor we vertrokken, was hij teleurgesteld. Hij had gedacht dat de Heer misschien terug zou komen, en dat was niet gebeurd. Hij beleefde alles zo intens…”

Rick is opnieuw ontdaan door de herinnering, maar: “Ik luister naar de stem van de Heer. Hij geeft antwoord. Het zou mooi zijn als Jezus op mijn verjaardag komt. Mijn vader zei: dat kan niet.” “Maar het echte grote feest komt nog”, vult Lucy aan. “Als Jezus terug komt.”

 Rick: “Ik wil eigenlijk gewoon zijn, geen Down, want ik wil graag een vriendin…”

Lucy, wat wilde jij aan jullie kinderen meegeven?
“Het was 1973. We waren jong, gingen trouwen. Het was zo’n andere tijd, je was niet zo met een bepaalde planning bezig. We hoopten kinderen te krijgen, maar het ging niet meteen zoals we hadden gedacht. Ik kon daar goed mee omgaan. Ik ben opgegroeid op een boerderij, middenin de natuur. Met handen en voeten in de grond bezig zijn, dat maakt je nederig. In de natuur gebeurt alles op z’n tijd. Bovendien bepaalt het werken op de boerderij je voortdurend bij de Schepper die als Enige leven geeft aan mensen, dieren en gewassen. Dat besef is voor mij de basis van wat we de kinderen mee wilden geven. Van huis uit gaan we naar de Vrije Evangelische Gemeente, daar zijn alle kinderen gedoopt. Op die manier gaven we hen een fundament mee. Voorleven is het belangrijkste, en veel praten met elkaar. Dat gaat door, ook nu ze de deur uit zijn. Ieder is een individu en reageert anders, en dat is goed. Als ouders wil je je kinderen beschermen, terwijl ze van vallen en opstaan beslist niet slechter worden. Het is zo mooi om te zien hoe ze uiteindelijk allemaal sterke persoonlijkheden zijn geworden, zelfstandige, mooie mensen. Creatief bezig in hun werk, geweldig. Groeibriljanten die elk jaar meer gaan glanzen.”

Lucy: “De Schepper die als Enige leven geeft aan mensen, dieren en gewassen, dat is de basis van wat we de kinderen mee wilden geven.”

Ouderschap zit vol verrassingen. Hoe was het toen Rick geboren werd?
“We hadden vier kinderen en kregen na acht jaar pauze Susan en later Rick. Ik had een voorgevoel dat hij Down zou hebben en vond het niet heel erg. En nu, al die jaren later, voelt hij als een groot cadeau. Hij brengt vreugde in ons leven, steeds opnieuw. We zijn ook dankbaar hoe de andere kinderen met Rick omgaan. Op zijn 19e verhuisde Rick naar Het Anker, een wooncentrum hier in Putten. De oudere kinderen waren allang de deur uit, ook Susan ging weg. Het was goed dat hij aanspraak zou hebben aan leeftijdgenoten en dat hij zou nestelen in een andere omgeving. Loslaten is nooit makkelijk voor moeders, maar met Rick had ik het tien keer zo moeilijk. Dat verraste me, ik dacht dat ik er nu wel aan gewend was! Gelukkig heeft hij het er erg goed naar zijn zin, hij heeft het gezellig met zijn vrienden daar. In de weekends is hij meestal thuis, zijn zussen en broer ziet hij dan ook vaak. Gezelligheid met een biertje en bitterballen.”

Zijn er dingen die je anders had willen doen?
“Oh ja, beslist, dat hebben alle ouders. Je doet je best, wilt het beste voor je kind. Maar ze zijn allemaal verschillend, wat weleens lastig is in een groot gezin. Het is mooi dat ik alle tijd voor Rick kon hebben, de anderen waren al groot. Mensen zien kinderen met Down als zorgenkindjes. Dat zie ik anders: als we al een zorgenkind zouden hebben, is Rick dat zeker niet… Hij is gezond geboren, zonder verdere afwijkingen, dat maakt dat hij zich goed ontwikkelt. Ik zou iedere familie een Rick gunnen. Door hem leerde ik dingen anders bekijken. Hij oordeelt nooit. Voor hem is elk mens gelijk. Hij gaat altijd van het positieve uit. Een geboren vredestichter. En waar zijn mind tekort schiet, vult zijn intuïtie aan.”

Lucy: “Ik zou iedere familie een Rick gunnen. Hij oordeelt nooit.
Voor hem is elk mens gelijk. Hij gaat altijd van het positieve uit. Een geboren vredestichter.”

Heb je een goede raad voor jonge mensen die nog geen gezin hebben?
“Moeilijk! De tijd is zo anders dan toen ik jong was. Volg je hart, gebruik je talenten, zie om naar mensen om je heen, dat is het allerbelangrijkste. Draag je kinderen en kleinkinderen op in gebed, dat is onzichtbaar maar heel belangrijk. Er komen altijd mensen op je pad die iets nodig hebben aan geld, aandacht, gebed. Als je ouder bent geworden, zoals wij nu, dan heb je meer rust, inzicht en tijd om aandacht aan anderen te schenken. En dan iets praktisch: we geven elkaar geen cadeautjes meer, maar elke maand storten we allemaal iets op een aparte familierekening. Van dat geld gaan we om de paar jaar met z’n allen een lang weekend weg. Pinksteren 2022 op Texel staat al geboekt. Het strand, heerlijk!” Rick valt zijn moeder bij. ‘Ja, aan zee - daar is alles fijn!”

Meer over Lucy:
Lucy Vaessen  (1951) werd geboren in Oldebroek als tweede van zeven kinderen. Op de ouderlijke boerderij hielp zij met de dieren en op het land. In 1973 trouwde ze met Henk (1948), ook afkomstig uit Oldebroek en schrijver van een aantal boeken, waaronder de gedichtenbundel Van eerder, opgedragen aan zoon Rick. Ze wonen in Putten. Henk en Lucy kregen twee zonen en vier dochters, er zijn tien kleinkinderen. 

Meer over Rick:
Rick Vaessen (1994) werd geboren in Putten als jongste van zes kinderen. Sinds zijn 19e woont hij in Het Anker, een wooncentrum van Careander in Putten. Hij werkt in De Postkamer in Nijkerk. In dit voormalig postkantoor zijn een Grand-Café, bakkerij, cadeauwinkel en atelier gevestigd.

*Careander ondersteunt mensen met een verstandelijke beperking of ontwikkelingsachterstand. Dit gebeurt vanuit de christelijke visie dat ieder mens uniek en waardevol is. Vanuit een veilige en stimulerende omgeving worden mensen geholpen om het beste uit zichzelf te halen en het leven te leiden dat past bij hun talenten en ambities.

Joke Veerman