Twee werelden

Onze zoon (16 jaar) geeft regelmatig aan dat hij het moeilijk vindt om in twee ‘werelden’ te leven en dat wij ons - als ouders - niet kunnen voorstellen hoe lastig dat is. Aan de ene kant is er de veilige en vertrouwde christelijke thuishaven, maar aan de andere kant heeft hij zijn schoolleven met voornamelijk niet-christelijke klasgenoten, waar aan alle kanten aan hem getrokken wordt. Voor zijn gevoel moet hij steeds omschakelen. In vakanties zie ik hem tot rust komen en geeft hij aan het prettig te vinden dat hij thuis zichzelf kan zijn. Hoe kunnen wij hem hierbij het beste helpen?

Wat een herkenbare vraag en wat fijn dat uw zoon hier zo openhartig over praat. Het is niet prettig om te horen dat hij er moeite mee heeft, maar het is positief om te merken dat dit hem wat doet. Veel tieners zitten hier waarschijnlijk helemaal niet mee, zetten zich eerder af tegen (christelijke) ouders en geloof, en gaan op in alles wat de wereld hen biedt.

Zoals u al schetst, is het gezin een veilige thuisbasis. Binnen uw gezin gelden een aantal Bijbelse principes en uw zoon weet waar hij aan toe is en wanneer hij grenzen overschrijdt. In alle liefde zult u hem wijzen op deze principes, normen en waarden. Ik ga ervan uit dat hij op een christelijke school zit, maar kan dit uit uw vraagstelling niet opmaken. Juist op christelijke scholen zitten vaak leerlingen uit niet-christelijke gezinnen, gewoon omdat ze dichtbij wonen. Het probleem zal zich dus zowel bij tieners op christelijke als op niet-christelijke scholen voordoen. Er hoeven maar een paar populaire figuren in een klas te zitten die de sfeer grotendeels kunnen bepalen. Uw zoon is daar misschien gevoelig voor en vindt het lastig om hiermee om te gaan.

Groepsdruk
Veel jongeren vinden het ingewikkeld om met groepsdruk om te gaan. Juist op de leeftijd die u noemt - in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs - neemt die druk alleen maar toe. Ten diepste willen ze zich niet voortdurend aanpassen aan wat de groep vindt of zegt, maar ze ontkomen er niet aan omdat ze anders buiten de boot vallen. Dit kan soms in kleine dingen zitten zoals modieuze kleding, de wijze waarop je je tas draagt of wat er gegeten wordt, maar ook in belangrijker zaken zoals grof taalgebruik of roken. Ik denk dat wij als ouders ernstig onderschatten hoeveel druk er tegenwoordig op onze jongeren wordt uitgeoefend.

Eigen mening ontwikkelen
Je wilt natuurlijk altijd het beste voor je kind, zeker ook op geloofsgebied. Als ouders is het belangrijk om je kinderen te leren een eigen mening te ontwikkelen en zichzelf te zijn. Nu zal uw zoon dit voor een groot deel al wel gedaan hebben, maar blijkbaar vindt hij het toch moeilijk om op school hiervoor uit te komen. Als uw tiener gelovig is en daar bewust naar wil leven, is het noodzakelijk dat hij hier open over is. Op den duur zal hij dan minder hinder ondervinden van de groepsdruk en zich prettiger voelen. Probeer hem hierin te stimuleren.

Praten en bemoedigen
Tijdens vakanties of een ontspannen moment kunt hem wellicht onder woorden laten brengen wat hij zo moeilijk vindt. Juist het praten met uw tiener in deze leeftijdsfase - waarin ze volop hun mening aan het vormen zijn - is uiterst belangrijk. Ga in gesprek over de verschillen tussen school en thuis. Vraag waardoor hij zich ongemakkelijk voelt op school en probeer door te vragen. Neem hem serieus als het gaat over zijn omgang met bepaalde klasgenoten. Bemoedig hem in de eerste plaats en maak hem duidelijk dat hij juist respect afdwingt als hij voor zijn principes uit durft te komen. Wordt er gevloekt bijvoorbeeld? Vertel hem dan dat hij daar rustig iets van mag zeggen, ook na twee of drie keer. Wordt een leraar belachelijk gemaakt of gepest? Druk hem op het hart dat hij daar niet tegen zijn zin aan mee hoeft te doen. Worden er schunnige filmpjes bekeken in de pauze? Raad hem aan weg te lopen. In feite kan niemand uit de klas hem ergens toe dwingen. Leer hem op te komen en te kiezen voor de Bijbelse principes.

Bidden
Het allerbelangrijkste wat we als ouders - naast het praten met onze tieners - kunnen doen, is vóór en mét hen bidden. Bid dat ze moed en kracht zullen ontvangen om op te komen voor het Woord van God en dat ze zich hiervoor niet zullen schamen. Bid samen met hen dat ze bestand zullen zijn tegen alle ‘aanvallen’ van buitenaf. We moeten niet onderschatten dat overal - dus ook op school - Gods tegenstander rondgaat als een brullende leeuw, zoekende wie hij kan verslinden (1 Petrus 5:8). Geen (christelijke) school ontkomt hieraan.
Blijf vooral met uw zoon in gesprek, zodat u hem kunt bemoedigen. Heel veel wijsheid toegebeden!

Dit artikel mocht ik schrijven voor de 'vragenrubriek voor ouders en opvoeders voor tieners' in het Opwekking Magazine (november 2015)