‘Hoewel niets de preek kan verdringen, moet hij worden aangevuld met onderwijs en discussies achteraf. Het Woord van God is niet alleen leesbaar en hoorbaar, maar ook zichtbaar en voelbaar te maken; in Christus heeft God de menselijke gestalte aangenomen en er behoort geen deel van het christelijke leven en communicatie te zijn dat Hem geen glorie kan brengen.’ John Stott
Wanneer je op het internet zoekt naar handreikingen voor een goede preek, zijn er talloze tips te vinden. Voor de voorgangers of dominees onder ons: kijk maar eens hier of op deze site. Er is zelfs een speciale site voor gemaakt: Passie voor Preken.nl Geweldige initiatieven en ik hoop dat veel predikers er hun voordeel mee zullen doen.
Vandaag wil ik het even vanaf de andere kant bekijken.
Veel lezers van dit weblog zullen op een zondag - ergens in het land - een preek horen. Het is vaak het centrale punt in een dienst en veelal wordt hier ook het meest over gesproken na afloop van de dienst. Jammer genoeg gebeurt dit niet altijd op een positieve manier. Over het algemeen wordt er (te) veel over de uiterlijke vorm van een preek gesproken. 'Te lang, te kort, te moeilijk, te herhalend, te diepgaand of juist te oppervlakkig.' Eigenlijk 'vinden' we als luisteraars altijd wel iets van de preek. We mogen kritisch zijn - dat mag of moet misschien ook wel - maar het is jammer dat we daardoor soms niet verder komen en horen wat de boodschap van de verkondiging is.
Toen ik vanmorgen het idee kreeg een stukje over dit onderwerp te schrijven, vroeg ik mijzelf af wat ik tot nu toe zelf had had gedaan met de preek van afgelopen zondag. Gisteren dacht ik er nog regelmatig aan maar hoe verder de week vordert, hoe meer alles wegzakt en hoe meer ik vergeet. Gelukkig is het niet het enige 'geestelijke' voedsel voor de hele week en lees en hoor ik veel meer maar toch is het jammer dat het soms zo gauw weer op de achtergrond raakt. Predikanten en voorgangers steken er vaak uren en uren voorbereiding in en de meeste mensen zijn de preek na een paar dagen (paar uur?) alweer vergeten.
Het gebeurt wel eens dat een predikant vraagt waar de preek afgelopen zondag over ging. Tot onze schande zijn we het eigenlijk gewoon alweer vergeten (en spieken in ons notitieboekje).
Persoonlijk heb ik het voornemen meer te doen met dat wat ik op zondag hoor. Ik wil er meer over nadenken en het meer proberen toe te passen in mijn dagelijks leven. Vaak doe en gebruik ik een aantal dingen die mij helpen om de preek beter te kunnen onthouden. Maar het blijft moeilijk... het gaat zeker niet vanzelf. We hebben Gods hulp hierbij nodig.
Misschien heb je wat aan deze tips:
- Ga op zaterdagavond niet al te laat naar bed. Hoe slaperiger je je voelt op zondagmorgen, hoe moeilijker het zal zijn om alert te blijven
- Bid, voor de preek begint, om een luisterend oor maar bovenal een ontvankelijk hart. Wees bereid de Heilige Geest in je hart te laten werken terwijl je luistert.
- Neem altijd je Bijbel mee naar de dienst. Soms wordt het Bijbelgedeelte geprojecteerd maar dat gebeurt vaak ook niet. Als je zelf meeleest in de Bijbel, onthoud je beter wat er gezegd wordt.
- Neem soms bewust eens een andere Bijbelvertaling mee, dat houdt je scherp!
- Gebruik een notitieboekje tijdens de preek. Schrijf op wat je aanspreekt, wat je raakt of waar je nog eens over na wilt denken
- Probeer tijdens de preek niet te veel te letten op de manier waarop er gepreekt wordt maar probeer te luisteren naar wat er gezegd wordt.
- Probeer na afloop van de dienst voor jezelf de preek eens samen te vatten in één zin.
- Probeer tenminste één ding uit de preek te onthouden en hier iets mee te doen. ( Dit is ook hetgeen wij onze kinderen proberen mee te geven als de preek te moeilijk is om te begrijpen).
- Pas dat ene ding toe, leer ervan, wees kritisch naar jezelf, durf jezelf te onderzoeken, in actie te komen, zonden te belijden aan God of aan anderen enz.
- Probeer in je gemeente (eventueel in overleg met de predikant/oudsten) een manier te vinden om na afloop van de dienst na te praten over de preek. Dit kan tijdens het koffiedrinken na de dienst, in je eigen gezin, maar bv. ook op een weblog van de gemeente of andere groep op internet. Probeer ook te leren van elkaar!
Misschien hebben jullie zelf nog wel andere aanvullende tips. Ik sta ervoor open en zou ze graag horen.
Weet jij nog waar de preek van afgelopen zondag over ging?
Goeie tips Wendy, ik zal je post doorsturen! Het meelezen en notities maken heb ik in de USA geleerd, dat is daar heel normaal, alsof je college volgt op een universiteir... en eigenlijk is dat ook zo natuurlijk :)
BeantwoordenVerwijderenPersoonlijk heeft een preek op mij het meeste effect als er huiswerk wordt meegegeven, iets wat je in de komende week kunt doen met hetgeen je hebt geleerd.
Oh ja, afgelopen zondag ging het over het berekenen van de kosten voor het volgen van Jezus!
In de kinderdienst deden we dat inderdaad ook altijd. We gaven de kinderen dan een 'reactie-activiteit' zoals dat zo mooi heet. De week erop vroegen we als leiding dan terug wat ze nog wisten en wat ze gedaan hadden met hetgeen ze als opdracht hadden meegekregen.
VerwijderenErg waardevol, zouden we in de dienst ook moeten doen :)
Goed dat je je de preek nog herinnert!
Vaak betrap ik me er ook op dat ik denk: waar ging die preek van afgelopen zondag nou ook al weer over? Je kan niet alles altijd onthouden en de ene preek vergeet je heel je leven niet en de ander ben je al vergeten als je hem hoort.
BeantwoordenVerwijderenVoor de jongeren is de tip om de zaterdag ervoor niet te laat naar bed te gaan een vrij lastige, is mijn ervaring. Ik ben enkel zo bang dat je laatste tip om de preek door te spreken niet altijd door elke predikant als fijn wordt ervaren. Ben het wel met je eens, maar heb zelf de ervaring dat predikanten het vaak napraten en geharrewar vinden.
Bij ons begint de dienst om half 11, dus ook de jeugd kan uitslapen Peter! Maar ik begrijp je, het is moeilijk voor ze. Ik zie hier in onze woonplaats ook groepen jongeren naar de avonddienst gaan. Zou ook een optie kunnen zijn.
VerwijderenEn ja, niet alle predikanten zullen het een geweldig idee vinden om na te praten over de dienst. Maar de gemeenteleden kunnen er onderling ook over over napraten, de predikant hoeft er niet altijd bij te zijn. Aan de andere kant kunnen ze er zelf ook van leren denk ik als ze ervoor openstaan.
Afgelopen zondag niet geweest, Jan was niet lekker en ik wilde graag een client van me bezoeken in het ziekenhuis.
BeantwoordenVerwijderenHoorde van een vriendin dat ik "heel wat gemist" had want er waren wel 20 mensen van hielspoor genezen. Dat zou mooi zijn, maar ik zie dan de velen in rolstoelen voor me, de twee kindjes die altijd voor me zitten in een rolstoel(broer en zus) en vraag me dan toch af waarom de voorganger daar dan geen geloof voor heeft. En ik heb het fijn gehad in het ziekenhuis, dus dat was mij redelijke eredienst;) Ik probeer overigens ook te schrijven, soms sla ik er dan thuis nog es een ander boek met een andere invalshoek op na. En soms word ik niet geraakt door de preek maar juist heel erg door een lied.
Dat laatste wat je zegt is ook zo Mirjam. Het kan ook door een lied of iets anders wat er in de dienst gebeurt dat je geraakt wordt. Dat zal elke keer anders zijn. Bij mij zelf blijft de preek me het altijd het meeste bij na de dienst.
VerwijderenHad overigens nog nooit van hielspoor gehoord. Heb het even opgezocht en weer wat geleerd!
Ha Wendy, ik heb het ook opgezocht, dacht dat het erge eelt was ofzoiets haha
VerwijderenHoe bijzonder, ik liepde afgelopen dagen precies met de zelfde gedachten !
BeantwoordenVerwijderenje hoort de preek , en dan hoor je in eens waar bij je gedachten meteen afdwalen en heb je niet gehoord waarover er eigenlijk gesproken werd ! maar als je een preek hoort was de vraag aan mijzelf "wat doe je met die boodschap die je mee krijgt ! of je denkt er nog overna of bespreek je het met vrienden ! of zeg je " nou ik heb het wel weer gehoord vandaag en ik zie wel......." ! ik denk dat het de bedoeling moet zijn om het te bespreken met anderen !
Dank je voor je reactie Henk.
VerwijderenEn zoals ik je vanmiddag nog zei: toeval bestaat niet ;) Blijkbaar hebben meerdere mensen uit de gemeente hetzelfde verlangen om door de week meer te doen met de zondagse preek.
Delen met anderen lijkt mij ook erg waardevol!
Om die eerste tip moet ik wel een beetje lachen hoor, haha.
BeantwoordenVerwijderenBezoek niet veel (kerk)diensten. Puur vanwege m'n slechte gezondheid. Het is een te lange zit, en soms gewoon te druk. Luister dus meestal via internet op mijn eigen tijd naar preekjes. Maar terug naar het onderwerp: Denk dat we het meeste van een preek vergeten, niet? Ik wel tenminste. Belangrijkste is dat je hart openstaat. Dan zal geheid God zelf tot je spreken. En dìe woorden gaan met je mee. Denk dat napraten in je eigen gezin/familie erg belangrijk is, en wellicht nog weleens onderschat wordt.
Heb trouwens nooit het verschil begrepen tussen "dienst" en "eredienst". Sprak daarover eens 'mijn' dominee aan. Hij was zeg maar not amused.. Tradities liggen heel gevoelig binnen sommige kerken. Bizar is dat.
Zelf meeschrijven en teksten onderstrepen is een goeie!
Volgens Paulus moeten wij een lezende Brief zijn. Niet met handen geschreven maar met de Geest van de levende God -2 Kor. 3:3. Dat is misschien belangrijker dan de preek van zondag onthouden ;-)
Aan de ene kant moet ik er ook om lachen aan de andere kant vind ik het soms triest om te zien hoeveel mensen er zitten te knikkebollen tijdens de preek.
VerwijderenMooi dat je preken luistert via internet, daar is een heleboel te vinden. Ken je de site van www.groeieningeloof.nl? De site is net vernieuwd en er staan vele goede preken op.
En volgens mij is er niet veel verschil tussen 'dienst' en 'eredienst'. Er wordt hetzelfde bedoelt. Elke dienst is, als het goed is, tot eer van God en dus een eredienst.
Dat laatste heb je mooi gezegd. Daar gaat het uiteindelijk om. Wat zien mensen van de Here Jezus in ons. Maar om iets uit te stralen en uit te delen moeten we ook openstaan om te ontvangen.
Bedankt voor je tip Wendy! Handig. Steenhuis heb ik nog al eens gehoord Hij komt hier om de week in Veenendaal spreken. Ouweneel heb ik eerlijk gezegd niet zo veel mee..
VerwijderenOp de website van www.demantel.org onder het kopje 'persoonlijk' kun je overigens lezen over Steenhuis. Hij is nu weer thuis maar is herstellende van een hersenbloeding. Het zal nog wel weer even duren voor hij weer komt spreken in Veenendaal. Naar Ouweneel luister ik ook minder, hij schrijft overigens wel weer veel goede boeken!
VerwijderenDe preek van afgelopen zondag ging over het hebben van trots. Dat het hebben van trots de werking van God in jouw leven ook kan tegenhouden. Jezus heeft ons geleerd wat het is om nederig te zijn. Hij, als Heer en meester heeft de voeten van alle (dus ook die van Judas, ondanks dat Hij wist wat Judas van plan was) discipelen gewassen. Dus waarom willen wij ons trots en hoogmoedig opstellen?
BeantwoordenVerwijderenIk onthou niet alles van een preek. Hetgeen me echt raakt en waarvan ik weet van hey, hier struggle ik mee of dit kan ik toepassen, dat onthou ik goed en probeer ik dan ook echt wat van te leren. De rest verdwijnt naar de achtergrond, maar staat wel geschreven op de tafel van mijn hart. Wanneer er zich situaties voordoen dat ik het wel nodig heb, komen de woorden (preken) weer naar boven. Het Woord van God keert nooit ledig terug en alle preken zijn zaadjes die in mij geplant worden en soms duurt het even voor het zaadje groeit. Maar alles op Zijn tijd.
Wel handige tips. Dank u vriendelijk :-)
Dat gebeurt natuurlijk ook wel Gwendolyn, dat je iets hoort, het in eerste instantie vergeet, maar dat het later toch weer in je gedachten komt. God is de naprediker in ons hart. Geweldig!
VerwijderenGeweldige blog! Dankejwel voor het delen! Notities maken is inderdaad erg handig! En een bijbel mee nemen, yep! Andere vertalingen meenemen, is wel een goede tip, ga ik een keer doen, of gewoon lekker mijn engelse Bijbel. :-)
BeantwoordenVerwijderenZelf heb ik soms best wel dat ik me kan storen aan een bepaalde stem van een voorganger...heel iritant, voor mezelf...omdat dat soms het luisteren in de weg kan staan, maar vaak bid ik dan of ik er niet op ga letten, en dan lukt het wel. :-)
Bedankt voor het delen!
Godblessyou!
Angel-Blessy
Mooie tips!!!
BeantwoordenVerwijderenGisteren las ik "toevallig"een grappig stukje bij een prentje van een dominee op de kansel. Hij zei: "Vandaag heb ik geen preek, want God heeft iets te zeggen".
Het echte preken kennen wij niet meer in onze huiskerk, maar natuurlijk is er wel onderwijs van leraren en door de kleine gemeenschap worden we vaak flink gesnoeid door elkaar. Het dagelijks leven vormgeven als christenen, dat is een onderwerp waar we het vaak over hebben. De bijbel in praktijk brengen, daar gaat het dan om. Als we dan weer bij elkaar komen praten we over de dingen die we hebben beleefd.
De laatste twee keer hebben we het met elkaar gehad over hoe je weet of je gered bent en waar je dat kunt vinden in de Bijbel, vervolgens wat dat voor invloed heeft op je dagelijks leven.
Voordat de dienst begint in ons huis gaan Jeroen en ik altijd samen een poosje zitten om te zingen en te bidden zodat we niet vanuit het stofzuigen en koffie zetten zo de dienst induiken.
Dat is mooi verwoord Dieneke 'God heeft iets te zeggen'.
VerwijderenBijzonder om te lezen over je huiskerk, maar ook daar zal het er om gaan wat je doet met hetgeen je hebt gehoord denk ik.
"Vandaag heb ik geen preek, want God heeft iets te zeggen".
BeantwoordenVerwijderenPrachtig. Dat is de essentie. Bij ons wordt niet gepreekt, in elk geval niet een voorbereide preek... De toespraken en getuigenissen (van meerdere personen per samenkomst) komen voort uit hoe men in het leven van alledag samen met God leeft. Ik denk niet dat Paulus en Petrus vanaf een papiertje lazen of een thuis ingestudeerde preek memoreerden als ze de gemeente toespraken, hooguit vanuit de Schrift :)
Meestal onthoud ik ook lang niet alles, maar soms heb je aan één zin die blijft hangen genoeg om een hele week aan te blijven denken en mee te werken! Het ligt ook hier aan mijn hartsgesteldheid: hoe hongerig en dorstig ben ik, 'zuig' ik het Woord dat ik hoor en lees in me op omdat ik me afhankelijk weet van Hem? Slechts dán vindt het een vruchtbare bodem (ik denk aan die gelijkenis van Jezus over zaaien en vrucht dragen).
Dag Wendy?
BeantwoordenVerwijderenAllereerst complimenten voor je mooie blog, ik heb deze vandaag pas ontdekt en zal deze zeker gaan volgen.
Het tabblad "over mij" werkt helaas niet bovenaan de pagina.
Over preken: in mijn kerk, Kerk van de Nazarener in Amersfoort zijn zeer veel gastsprekers; het nadeel hiervan is dat er lastig een preekserie gegeven kan worden over een bepaald onderwerp.
Voordeel is wel dat er vaak zeer boeiend door anderen kan worden gesproken, (Herman Wegter,Ed van Hoof enz.)naast onze eigen dominee die overigens de gave van het spreken heeft.
" Vandaag heb ik geen preek, want God heeft iets te zeggen "
Mooie uitspraak!
Dank je Arne voor het compliment.
VerwijderenWaarom het tabblad niet werkte, weet ik niet. Als het goed is werkt hij nu weer goed.
Leuk dat je me gaat volgen, hopelijk word je net als veel anderen bemoedigd en opgebouwd in je geloof.
Groet, Wendy