Hoe lezen we de Bergrede

De Bergrede in Matteüs 5 is soms erg moeilijk te begrijpen en soms vraag je je af hoe deze geïnterpreteerd en toegepast moet worden. Nu zijn er verschillende ideeën over maar onderstaand verhaal van Lev Toltstoj geeft niet echt het goede voorbeeld. Toch kunnen we van zijn visie op de Bergrede wel iets goeds leren!

"Lev Tolstoj ( 1828-1910), Russisch schrijver en inspirator van onder andere Gandhi, heeft gedurende zijn leven getracht de Bergrede in praktijk te brengen. Hij was ervan overtuigd, dat de geboden uitvoerbaar waren en zelfs de kern vormden van het evangelie. Hij nam zich voor aan als Gods idealen te gaan voldoen, koste wat het kost. Na het lezen van Jezus' opdracht aan de rijke jongeling om alles weg te geven, stelde Tolstoj zijn lijfeigenen in vrijheid, deed afstand van zijn auteursrecht en verdeelde zijn landgoed onder anderen. Hij stopte met jagen, roken, drinken en het eten van vlees. Hij legde meer dan eens de belofte van kuisheid af en wilde een aparte slaapkamer, naast die van zijn vrouw Sonya. Maar hoe goed hij ook zijn best deed, telkens weer faalde Tolstoj. Sonya schreef:
'Er is zo weinig sprake van echte warmte bij hem; zijn vriendelijkheid komt niet uit zijn hart, maar uit zijn principes voort. Zijn biografieën zullen vertellen hoe hij arbeiders hielp emmers water te dragen, maar niemand zal ooit weten dat hij zijn vrouw nooit rust gunde en dat hij - in al die tweeëndertig jaar - zijn kind nooit een beker water gaf.'

'Hoe staat het me jou Lev'? Je spreekt erg goed, maar doe je zelf ook wat je preekt?' Dat is een voor de hand liggende vraag, die mijn steeds weer gesteld wordt. De vraag wordt meestal triomfantelijk gesteld, op een manier of zij mij daarmee de mond willen snoeren. 'Je preekt, maar hoe leef je?' En ik antwoord dat ik niet preek, dat ik niet in staat ben om te preken, hoewel ik dat zo graag zou willen.
Ik kan alleen preken door mijn daden en mijn daden zijn walgelijk....En ik antwoord dat ik schuldig ben, en walgelijk, en dat ik waard ben om veracht te worden, omdat ik niet in staat ben om goed te handelen.'

Uiteindelijk vlucht hij weg van zijn vrouw en van zichzelf en sterft als een zwerver op een verlaten station."