De huisvrouw bestaat 100 jaar

De huisvrouw heeft een bewogen geschiedenis achter de rug. Eerst een gewaardeerde poetser, daarna jaren een taboe en straks weer helemaal hip. Maandag 17 december bestond ze 100 jaar.

Marlise Hamaker dook in de lange reis die de huisvrouw in een eeuw tijd heeft gemaakt. Het startpunt is honderd jaar geleden, toen de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen werd opgericht. De dames werkten in die tijd wel zo'n zestig uur per week in het huishouden. Geen pretje dus, maar de dames schikten zich in hun rol. Ook omdat ze veel waardering kregen voor hun werk.

Cultuurhistoricus Els Kloek schreef het boek Vrouw des Huizes. (zie eerdere blogberichten hierover) Volgens haar was de huisvrouw, met name tijdens de wederopbouw na de oorlog, enorm populair. "Zij waren nodig om het gezinsleven weer in het gareel te krijgen. Je zag dat toen een beetje het ideaal van een zorgzame huisvrouw opkwam."

Door toenemend feminisme en het groeiende aantal huishoudelijke apparaten zijn huisvrouwen in 1975 nog maar zo'n dertig uur bezig met het huishouden. Verbazingwekkend genoeg is dat aantal uren in 2010 niet zo gek veel gedaald. Tegenwoordig gaat nog steeds 25 uur in het op orde houden van de eigen stulp zitten. Kloek heeft wel een verklaring: "De betere apparatuur heeft ervoor gezorgd dat de kwaliteitseisen ook flink zijn opgeschroefd. Iedere dag moeten er schone kleren aan, en twee keer dezelfde maaltijd mag ook niet."

Thuisblijfmoeder

Veel vrouwen zijn nog steeds niet helemaal comfortabel met het feit dat ze huisvrouw zijn. Ze schamen zich en noemen zich liever thuisblijfmoeder. Zijn er geen dames meer die trots zijn op het vak van huisvrouw? Kloek: "In Nederland zijn we er goed in om te doen alsof het huishouden niet meer bestaat. Alsof kaboutertjes al het werk doen. Maar er is gewoon heel veel werk te verrichten."

In Amerika is er juist een trend die ingaat tegen deze schaamte, vertelt Kloek. De huisvrouw is daar juist weer in opkomst. "In de VS zie je hoog opgeleide vrouwen die zich volledig richten op de zorg voor hun kinderen en het huishouden. Daar wordt dat juist chique en doordacht gevonden."