Kritiek geven én ontvangen

'Kritisch'. Zo omschrijven sommige mensen zichzelf. En....ik ben eerlijk, ik ben ook zo iemand. Het blijft voor mij moeilijk iets aan te nemen en te accepteren. Ik wil eerst onderzoeken en bevestigd hebben dat iets goed is en klopt en bij sommige dingen wil ik ook nagaan of het Bijbels is.

Kritisch zijn is, naar mijn mening, best een goede eigenschap als je het met de juiste intentie bent en alleen opbouwende kritiek geeft. Toch wordt het niet altijd door iedereen gewaardeerd. Ik ben er geen voorstander van om zo maar wat in het wilde weg te roepen en overal commentaar op te hebben. De kritiek moet een duidelijk doel hebben, goed verwoord en onderbouwd zijn en altijd gericht zijn op verbetering/opbouwing/aanvulling. Toch sluipt er in het kritisch zijn ook een gevaar. Je zou het idee kunnen krijgen dat je het alleen zelf goed doet en dat je een ander altijd op zijn of haar tekortkomingen of fouten wil wijzen.(Denk ook aan het verhaal van de balk en de splinter)
De afgelopen dagen ben ik door een preek aan het denken gezet en ben gaan inzien dat 'kritiek' geven niet altijd hoeft en nodig is. De vraag die je jezelf zou kunnen stellen is; 'Wat is het doel van het geven van deze kritiek?' Soms is het wijzer om op het goede moment je mond te houden en iets te laten zoals het is en de situatie gewoon te accepteren, hoe moeilijk dat ook soms is. Ook Jezus hield in bepaalde situaties heel wijs Zijn mond en kon het 'loslaten'. Wat een voorbeeld voor ons!

Er zit ook nog een andere kant aan het omgaan met kritiek. Het feit dat je kritisch bent wil namelijk niet vanzelfsprekend zeggen dat je ook zelf goed om kan gaan met kritiek die je ontvangt. Dat is weer een kunst apart. Onderstaand citaat heeft me aan het denken gezet en is voor mij een wijze les. Sta ik eigenlijk zelf wel open voor kritiek en wil ik zelf sterker, beter en opgebouwd worden? Waarom sta ik soms zo weinig open voor kritiek van anderen?

“Het is niet alleen een hele kunst om kritiek te geven, kritiek ontvangen valt ook niet mee. Daarom ook daarover een paar afspraken.
Wanneer iemand je kritiek geeft, ga dan niet direct jezelf verdedigen. Luister naar wat de ander te zeggen heeft. De ervaring leert dat in kritiek meestal een kern van waarheid zit en dat je vaak geïrriteerd raakt door die kern. Leer ervan en bedenk dat iemand die jou kritiek geeft de moeite neemt om heel dicht bij je te komen en tevens de kans loopt om weggeduwd te worden. Denk dus na over de kritiek; wat is waar en wat niet? Met welk deel van de kritiek kun je aan de slag? Dat wat niet waar is, kun je laten liggen.
Praat jezelf geen minderwaardigheidscomplex aan: ”Ik doe ook nooit iets goed.” Kritiek heeft meestal te maken met je gedrag of een daad en niet met je hele persoon.
Misschien heeft de ander wel gelijk, maar ben je zo aangeslagen dat je even rust nodig hebt om over de kritiek na te denken. Neem die rust en kom er later op terug. Ga naar de ander en zeg dat hij/zij gelijk heeft. Wanneer je heel veel moed hebt kun je ook nog zeggen:”Bedankt dat je de moeite nam om je voor mij op deze wijze in te zetten.”

Bert Reinds